Bảo tàng Lịch sử Thành phố Hồ Chí Minh là một bảo tàng lớn và có lịch sử phát triển lâu đời ở khu vực phía Nam Việt Nam. Tọa lạc tại trung tâm thành phố, Bảo tàng là điểm đến thu hút đông đảo công chúng trong nước và quốc tế.
Bảo tàng Lịch sử Thành phố Hồ Chí Minh trước đây là Bảo tàng Blanchard de la Brosse (tên của viên thống đốc Nam Kỳ) thành lập năm 1929 và là bảo tàng đầu tiên ở phía Nam Việt Nam
Từ năm 1956, Bảo tàng mang tên “Viện Bảo tàng Quốc gia Việt Nam” tại Sài Gòn, nơi trưng bày về mỹ thuật cổ một số nước Châu Á.
Cho đến ngày 23/8/1979, bảo tàng chính thức đổi tên là Bảo tàng Lịch sử Thành phố Hồ Chí Minh theo Quyết định số 235QĐ-UB của Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh.
Năm 2012, tòa nhà Bảo tàng được công nhận là Di tích kiến trúc nghệ thuật cấp Quốc gia. Một kiến trúc mang đậm nét phương Đông kết hợp với phương Tây tạo nên một kết cấu công trình vững chải, hài hòa, cân xứng với cảnh quan xung quanh.
Hiện nay, Bảo tàng sở hữu hơn 40.000 hiện vật với nhiều sưu tập độc đáo, quý giá có nguồn gốc từ nhiều quốc gia, dân tộc; chất liệu, loại hình vô cùng đa dạng, phong phú. Các bộ sưu tập giới thiệu về lịch sử, văn hóa Việt Nam từ thời nguyên thủy đến năm 1945 và giới thiệu về những nét văn hóa độc đáo ở các tỉnh phía Nam và một số nước trong khu vực châu Á.
Bảo tàng cũng là nơi làm việc của nhiều chuyên gia, các nhà nghiên cứu về lịch sử, văn hóa, xã hội Việt Nam, các nền văn hóa trong khu vực và trên thế giới cùng đội ngũ nhân viên có trình độ, kinh nghiệm.
Trong xu thế phát triển hiện nay, để có thể đáp ứng nhu cầu thưởng thức những giá trị văn hóa trong đời sống tinh thần của công chúng, Bảo tàng luôn phải tự đổi mới các hoạt động với mục đích hướng đến Bảo tàng vì cộng đồng.
Tòa nhà sau do kiến trúc sư Nguyễn Bá Lăng thiết kế được xây nối tiếp vào tòa nhà trước. Tòa nhà này có hình chữ U có diện tích 1.000m2, được thiết kế hài hòa và xử lý cảnh quan cho phù hợp với kiến trúc cổ của tòa nhà trước.
Các hoa văn trang trí được sử dụng tại kiến trúc bảo tàng tuy được làm bằng nhiều chất liệu khác nhau (gỗ, sắt, xi măng) nhưng đều là các hoa văn phổ biến và tương đồng với nhiều công trình kiến trúc cổ đương thời. Mỗi chi tiết có ý nghĩa khác nhau nhưng tựu chung lại thì tất cả đều mang ý tốt lành. Đó chính là phần di sản văn hóa phi vật thể được ẩn chứa trong tòa nhà mà cụ thể là ở các họa tiết trang trí kiến trúc. Các hoa văn ấy cũng đã cho thấy sự giao lưu văn hóa Việt – Pháp, góp phần làm cho công trình kiến trúc bảo tàng mang nét Á Đông nhưng cũng rất Tây phương.
Nhìn chung, kiến trúc của công trình có những thiết kế phù hợp với công năng của một bảo tàng như: Nền cao, tường xây dày để chống ẩm và chịu lực tốt; trần cao có cửa sổ sát mái để tận dụng ánh sáng tự nhiên chiếu sáng cho các gian phòng… Có thể nói, tòa nhà Bảo tàng Lịch sử Thành phố Hồ Chí Minh là công trình được sử dụng đúng với công năng thiết kế ban đầu cho đến ngày hôm nay. Đến năm 2012, tòa nhà Bảo tàng Lịch sử Thành phố Hồ Chí Minh đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ra quyết định xếp hạng là Di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia.
Nguồn: http://www.baotanglichsutphcm.com.vn/
